Humans of Kurdistan
پڕۆژەی Humans Of Kurdistan ئامانجیەتی فرەکەلتووریی وڵاتی کوردستان بخاتە ڕوو، لە ڕێگەی فۆتۆی ڕووخساری خەڵکەکەی و چیرۆکەکانیان.

April 17, 2022

"ناوم ڕودییە و تەمەنم ٣١ ساڵە. ساڵی ٢٠١٦ بیرمکردەوە لە قامیشلۆ دەست بە پڕۆژەیەک بکەم لە ژێر ناونیشانی (چیرۆکی گەل) بەڵام هەلومەرجی ئەوکات یارمەتیدەر نەبوو. بەڵام ئێستا دەستمپێکردووە و پرۆژەکە بریتییە لە وێنەگرتنی دەموچاوی چین و توێژە جیاوازەکانی ڕۆژئاوا و باشترکردنی پێکەوەژیان لە نێوان هەموو کۆمەڵەکان کە لە ڕۆژئاوا دەژین.هەموو شەوێک پلان بۆ ڕۆژی دواتر دادەنێم و کاتێک دادەنێم لەگەڵ ئەو کەسەی کە دەمەوێت وێنەی بگرم و پاشان دەستدەکەین بە وێنەگرتن. هەندێک لە وێنەکان ڕاستەوخۆ گرتوومە و هەندێکیشیان کەسەکە خۆی داوای کردووە وێنەی بگرم.تاوەکو ئێستا زیاتر لە ٧٠ وێنەم گرتووە و ماوەیەک لەمەوبەر پێشانگایەکم کردەوە. هەندێک لە وێنەکانم فرۆشت و پارەکەم بەخشییە نەخۆشخانەی چارەسەری توشبووانی شێرپەنجە و ئەو وێنانەش کە نەفرۆشران، بە دیاری بەخشیم بە کەسەکان خۆیان و ئەمەش زۆر دڵخۆشیکردن". ...

April 3, 2022

" ناوم کافیە ئەحمەدییە و ١٠٥ ساڵ تەمەنمە. چەن ساڵێکە بەبۆنەی وشکەساڵی کاری کشتوکاڵ کەمبووەتەوە و منیش بەناچاری زەویوزارەکانم لەبەین مناڵەکان بەشکرد و ئیتر خۆم باخداریم نەکرد. لەم ماوە دەستمکرد بە چنینی گوروا و دروستکردنی چڵتیکە و بووکەڵە. وایلێهاتووە کە ئیتر بوونە خۆیشک و دایکم و کات بەفیڕۆ نادەم. تەواوی کاتەکان خەریک دروستکردنی ئەمانەم و لای گەشتیاران زۆر سەرەنجڕاکێشە. بەهۆی زۆری موشتەرییەکانم بە نەوەکانم دەڵێم بۆم دروست بکەن و بەشێک لە پارەکەیان پێدەدەم. نزیک بە ١٥٠ نەوە، نەتیجە و نەدیدەم هەیە کە هەموویان بەدڵخۆشی دێنە دیتنم و شانازی بە بوونم دەکەن." ...

April 10, 2022

"ئێمە لە قۆناغی سەرەتاییەوە هاوڕێین. لە قوتابخانە کات بەشی نەدەکردین، بەڵام چونکە دراوسێ بووین، زۆربەی کاتەکان لای یەکتر بووین. هەمووو قۆناغەکانی تری خوێندنمان بەیەکەوە بڕی. بیرم نایەت بۆ یەکجاریش توڕە بووبین لەیەکتر. زۆربەی شتەکانمان لەیەک دەچێت تەنها باڵامان نەبێت. خەڵکیش تەنیا ئەو جیاوازییە دەبینێت! من تێناگەم خەڵک بۆچی (باڵا) دەکەنە پێوەری هاوڕێیەتی؟ سەدان جار بە هەریەکێکمان وتراوە ئێوە وەک ژمارە یەک و سفرن. بەڵام ئەو توانج و قسە ناخۆشانە پەیوەندی ئێمەی بەهێزتر کردووە. ئێمە خوێندکاری زانکۆین، بەداخەوە لەناو زانکۆ گوێمان لەو شتانە دەبێ. پێم سەیرە هۆشیاری ئەوان لەکوێدایە؟ بەڵام ئێمە رێز لە تەمەنێک هاوڕێیەتیمان دەگرین و هیچ شتێک ساردمان ناکەتەوە. باو ئەو نەریتە نەهێڵین رەنگ، نابێت رەگەز و باڵا و شکڵ و شێواز ببنە هۆکار بۆ ئەوەی دووکەس هاوڕێ نەبن و یەکتریان خۆشنەوێ". ...

April 6, 2022

" ناوم ڕۆمینایە، تەمەنم 18 ساڵە و خەڵکی شاری عەفرینم لە باکووری سوریا. بەمنداڵی ئامێری بوزوقم دەژەنی، بەڵام باوکم پێشنیاریکرد کە خۆم فێری ئامێری کەمان بکەم. لە پەیمانگا دەستمکرد بە خوێندن و بەشێوەیەکی زۆر باش خۆم فێری کەمان کرد. ئێستاش مامۆستای هەمان ئامیرم لە سەنتەری (Kevana Zêrîn) و 25 خوێندکاری کوڕ و کچم هەیە .ناخۆشترین ساتی ژیانم کە هەرگیز لەبیری ناکەم ئەوکاتەبوو کە لە پەیمانگا راهێنمان دەکرد و تورکیا بۆردومانی شارەکەم، عەفرینی کرد. رۆژێکی رەش بوو، نەماندەزانی چیبکەین. کاتێکیش عەفرینمان جێهێشت جگە لە کەمانەکەم هیچی دیکەم لەگەڵ خۆم نەبرد. هەموو خەونم ئەوەیە گروپێکی ئۆرکسترا دابمەزرێنم و لە گۆڕەپانی گوندەکەماندا بە ئامادەبوونی هەموو خەڵکەکە مۆسیقا بژەنم". ...

March 30, 2022

"لای هەمووان ڕوونە گەنجێتی قۆناغێکە سەرەتای چێژوەرگرتنە لە شتەکان. بەداخەوە من ئەو چێژەم نەبینی. لەبەر ئەوەی من تاقە منداڵی دایکمم. نەبوونی خوشک و برا یەکجاری ئەرکەکەی منی قورستر کردووە. جیا لەوەی ئیشکەری ماڵ تەنیا خۆمم. هەموو کاتێکیش لە هەوڵی ئەوەدام: دایکم لەو تەنیاییە وەڕس نەبێ. ژیانکردن لەماڵێک کە باوکێک نەبێ ئێواران چاوەڕێی بکەی ئاسان نییە! بەڵام جیاواز لە هەموو ئەو نەهامەتییانە، هەبوونی دایکێکی میهرەبان بۆ من هەر شوکرانەی دەوێ. بەشێوازێ پەروەردەی کردم و دایکایەتی بۆ کردووم مەگەر بەس خوا بتوانێ پاداشتی بداتەوە. هەرکاتێک هیلاک و وەڕس بم ئەو ساتانە دێنمە بەرچاوم کە دایکم چیم بویستبایە بێدڵی نەدەکردم و بۆی پەیدا دەکردم. بۆیە تا ئەو مابێت هەست بە ماندووبوون ناکەم. بیرمە جارێک لەکارێک پرتەوبۆڵەم دەهات، پیاوێک گوتی: دایکت ماوە؟ گوتم: بەڵێ. گوتی: کەوایە بۆت نییە گلەیی لە ژیان بکەی! ئەوکات تێنەگەیشتم. ئێستا دەزانم قسەکەی چەندە ئومێدبەخشە". ...

March 27, 2022

" خەڵکانێک هەن زۆر هەڵە لە کەسانی لادێنشین دەڕوانن. پێیانوایە تێنەگیشتوو و کەمزانن! ڕۆشنبیری بەجلوبەرگ و شێواز و شوێنی ژیانکردن نییە! ئێمە کە لە لادێ دەژین مانای ئەوە نییە ئاگامان لە تەکنەلۆجیا و بارودۆخی سیاسی و ئابووری نەبێت. ئەمڕۆ سۆشیاڵمیدیا خێراترین ڕێگایە بۆ ئاگاداربوونت لە تەواوی شتەکان. بەڵام جیاوازیمان لە هەندێک شتدا وای کردووە ئەو تێگەیشتنە خراپە دروست بێت. ئێمە لەبری باڵەخانە بەرزەکان چێژ لە تەپۆڵکە و یاڵ و گردەکان دەبینین. ڕاستە بازاڕمان نییە، بەڵام بینینی ئەو دەشت و باڵندانەی هەن زۆر ئاسوودەمان دەکات. ئەمڕۆ وای لێهاتووە ژیان بۆتە بەرژەوەندی. لە کوێ گوزەرانت باشتر بسوڕێت، ڕوو لەوێ دەکەی. من چەند ساڵێک ئەزموونی شارم هەبووە. قورسە ژیانکردنت تێیدا. لە مانگێکدا بیست ڕۆژ کارم دەکرد، ئینجا پارە بەشی نەدەکردین! وەلێ ئێستا بە یەک هەفتە کارکردنم ژیانی مانگێکم پێ دەگوزەرێنم. هەوای پاک، تەندروستی چاک". ...

March 23, 2022

"52 sale ez hesinkariyê dikim. Mi di 10 salîya xwe dest bi vî karî kir û heta aniha ez dixebitim. Di sala 1969an de mi destpêkir. 9 sala ez li ber deste hostê xwe xebitîm. Di sala 1978an de mi kargeha xwe vekir. Di wan sala de welatîyan zarokên xwe dixistin karên wiha. Dema me ji gund koçî bajêr kir bavê min mi anî ba hesinkarêkî fileh. Navê wî İsmail bu. Bavê min mi teslîmî wî kir û got ‘kurê mi emanetî xwedê û emanetî te’. Xwedê ji wî razî be, ji mi pir hezdikir û karê hesinkarîyê pêş mi kir. Berê karê me pir zor û zehmet bu lê perê wê jî pir bu. Piştî ku teknolojî pêş ket û mekîne derketin kare me ji sedî 90 kêm bu. Ez das û balte çêdikim. Zêdetir gundîyên derdorê bajêr dikirin. Di vî karî de ya herî girin avdana hesine. Her hoste li gorî xwe avê dide, hinek bi rûn av dide hinekl jî bi avê. Ez bi avê av didim. Dema hûn av nedin tu wateya wî hesinî namîne. Her hesinek 11 caran dikeve nava agir û em dikin das û balte. Divê em 4 kes bixebitana lê ji ber rewşa aborî em 3 kes dixebitin. Ji ber wê em zede diwestin". ...

March 16, 2022

"کورد لە بەلاش نەیگوتوە: بەرد لە جێی خۆی سەنگینە. لە دایکبووی ئەم گوندەم. خوێندن، شوانی و گەورەبوون و پێشمەرگایەتیم بەرەو چەندەها گوند، قەزا و ناحیە و شاری تری بردم. بەڵام لە کۆتاییدا بڕیارمدا کۆتایی ژیانم هەر لەو شوێنە بێت کە سەدان یادگاری جوانم تێیدا هەیە. ژیان لە ئێستادا بۆ پیری وەک ئێمە تەنیا تێپەڕینی رۆژەکانە. کێشەی تەمەندرێژی بینینی مەرگی ئازیزانە، نوێژی بەکۆمەڵ و چوونە گۆڕستان کاری ڕۆژانەی ئێمەیە. بەداخەوە ئەو کاتانە ڕۆیشت کە شەوچەرە هەبوو. یاری و مەجلیسی پڕ قسەی خۆش هەبوون. مخابن زۆرێک لە بەتەمەنەکان ماڵئاواییان کردووە. ئێستا مۆبایل و ئینتەرنێت ئەم جەوەیان نەهێشووە. لاوازی و ساردی باری کۆمەڵایەتی، نەک هەر شارەکان گوندەکانیشی گرتۆتەوە. من لەزۆرێک لە سیفاتی گەنجی ئێستا ناڕازیم، بەڵام هیچکات گلەییان لێ ناکەم، چونکە گومانم نییە هەرچیان پێ بڵێی، ئەوان هەر پێیان وایە کە لەئێمە عاقڵترن. با ڕاستگۆ بم، منیش لەگەنجیدا ئاوابووم! بە بەردەوامی گلەییم لە پیرەکان دەکرد، کە تەسک بیر دەکەنەوە". ...