Humans of Kurdistan
پڕۆژەی Humans Of Kurdistan ئامانجیەتی فرەکەلتووریی وڵاتی کوردستان بخاتە ڕوو، لە ڕێگەی فۆتۆی ڕووخساری خەڵکەکەی و چیرۆکەکانیان.

26/03/2025

لە كاری کۆڵبەریدا، ئازار و زەحمەتێكی زۆرم چەشت، بۆیە بڕیارم دا واز لەو ئیشه‌ قورس و گرانە بهێنم. بە یارمه‌تی دۆستان و به‌ پاڵپشتی خێزانەکەم، دەستم كرد بە کاری هونەری پەیکەرسازی. ناوم عومەر پزشکییانە، خەڵکی گوندی (کۆڵان)ی سەر بە شاری مەریوانم. تەمەنم ٤٣ ساڵە و خاوەنی دوو منداڵم. ئه‌و دارە وشکانەی خەڵکی وەک خاشاک فڕێی دەدەن، من کۆیان دەکەمەوە و پەیکەریان لێ دروست ده‌كه‌م. ئێستا کارەکەمم زۆر خۆش دەوێت و به‌ چێژه‌وه‌ ورده‌كاری تێدا ده‌كه‌م. ئەمەش وایکردووە له‌ ناوخۆی وڵات و بگره‌ له‌ ده‌ره‌وه‌ش، داواکاری لەسەر په‌یكه‌ره‌كان هەبێت. چەندین پێشانگەی تایبه‌تیم کردووه‌ته‌وە و بە باشی پێشوازییان لێ کراوە. بژێوی ژیانم بە فرۆشتنی بەرهەمە هونەرییەکانم دابین ده‌كه‌م و خولیای ئەوەم بەم نزیکانە، لە وڵاتی ئیتاڵیا، پێشانگەیەکی تایبه‌تی بکەمەوە. ...

19/3/2025

ساڵانێكی زۆر لە نیشتمانی خۆم دوورکەوتبوومەوە و لە شاری (ئیستانبوڵ) ‌ژیام، هەمیشە داخێکی قووڵ لە دڵمدا بوو و بیرم لای زێد و شوێنی لەدایکبوونم بوو، بۆیه‌ پێنج ساڵ پێش ئێستا، بڕیاری یەکجارەکیم دا و گه‌ڕامه‌وه (ئامه‌د).لە منداڵییەوە، خولیای وێنەگرتنم هەبوو، بۆیه‌ پاش گواستنه‌وه‌ی ماڵه‌كه‌م و بە ماوه‌یه‌كی كه‌م، بیرم لەوە کردەوە ستۆدیۆیەکی تایبەت بە وێنەگرتنی گلێنەی چاو (ئایرس) دابمەزرێنم، وەک یەکەم کەس لەم بوارەدا، یه‌كه‌مین ستۆدیۆم له‌ شاره‌كه‌م كرده‌وه‌.وێنەگرتن، پیشەیەکی زۆر جیاوازە، بە تایبەت ئەم شێوازەی كه‌ من کاری لەسەر دەکەم و وێنەی گلێنەی چاوه‌كان دەگرم. چونکە ئایرس هەموو وردەکارییەکانی ناو چاوەکان له‌ خۆده‌گرێت. پێشتر وامدەزانی لە چاوەکاندا تەنها ڕەنگە سەرەکییەکان هەن، بەڵام لە وێنەگرتنی ئایرسەوە تێگه‌یشتم لە هەر چاوێکدا دەیان ڕەنگی جیاواز و سەرنجڕاکێشی تریش هەیە. چاو، وەک پەنجەمۆر وایە و هێڵەکانی چاوی هەر کەسێک، لە کەسێکی تر جیاوازە.خەڵکی ئامەد، ئارەزوویەکی زۆریان بۆ هونەری ئایرس هەیە و سەردانم دەکەن و وێنەیان دەگرم و وێنەکان له‌ بازن و چوارچێوه‌ی ڕازاوه ده‌گرن، یان دەیکەنە دیاری بۆ ئازیز و خۆشەویستەکانیان. بە بڕوای من، ئەمە دیارییەکی زۆر به‌چێژ و واتادارە، تەنانەت کەسانێکیش هەن، داوای وێنەگرتنی چاوی پشیلە و سەگەکانیان دەکەن، لەبەرئەوەی وردەکارییەکانی چاوی ئاژەڵه‌كان، لە چاوی مرۆڤه‌كان سەرنجڕاکێشتره‌. ...

12/03/2025

چیرۆکی کوردێکی ڕۆژئاوا من (ئەحمەد کرۆ)م، خەڵکی شاری کوردنشینی (کۆبانی)م لە سووریا. تەمەنم ٥٥ ساڵە و لە تەمەنی پێگەییشتنمەوە تا ئەم ساتە، کار لە چاککردنەوەی پێڵاودا دەکەم. ئێمە هەژار بووین و پیشەیەکی تر نەبوو فێری ببم. لە ڕابردوودا، پیشەی پێڵاوچاککردن (پینەچێتی) قازانجێکی زۆری هەبوو؛ چونکە خەڵک لەبری کڕینی پێڵاوی نوێ، پێڵاوە کۆنەکانیان چاک دەکردەوە. بەڵام ئەمڕۆ به پێچەوانەوەیە، خەڵک له بری چاککردنەوەی پێڵاوە دڕاو و کۆنەکانیان، پێڵاوی نوێ دەکڕن؛ ئەمە جگە لەوەی زۆربەی پێڵاوەکانی ئەمڕۆ له مادەی پلاستیک، کارتۆن و کەرەستەی عادی دروستکراون، بۆیە ناتوانرێت چاک بکرێنەوە، ئەمەش به پێچەوانەی جارانەوەیە، کە پێڵاوەکان له چەرم و مادەی ئەسڵی دروستدەکران و تەنانەت گەر خراپیش ببووایە، دەتوانرا بۆ چەند جارێکی تر چاکبکرێنەوە. بەو پێیەی کارەبا لە ئێستادا نییە یان کەمبووەتەوە، ناتوانم ئامێری دوورین بۆ چاککردنەوەی پێڵاوەکان بەکاربێنم، ئەمەش وای کردووە ڕۆژانە سێ بۆ چوار جووت پێڵاو چاک بکەمەوە، ئەم ژمارەیەش بەراورد بە ساڵانی پێشوو زۆر کەمە. لە بەیانییەوە تاوەکوو ئێوارە، ڕۆژەکانم بەم شێوەیە لە ژێر ئەم سەقفە ماندووکەرەدا تێ دەپەڕن. لە ئێستادا، لەگەڵ خێزان و کوڕەکەم دەژیم. کوڕەکەشم دەیەوێت فێری هەمان پیشە ببێت، بەڵام من ئامۆژگاریم کرد، کە بخوێنێت یان پیشەیەکی تر فێر ببێت، بەڵام هیچ سوودێکی نەبوو. ...

03/05/2025

لە گوندەکانی (پشدەرە ڕەقە)، لەو شوێنەی چیاکان ڕووی ئاسمان دەگرن و زەوی باوەشیان بۆ دەکاتەوە، شوانێکی تەمەن ٥٤ ساڵی بە ناوی (مام ڕەسوڵ) دەژی. مام ڕەسوڵ، بەشێکی تەمەنی لەم شاخەکانەدا بەسەر بردووە و ڕازەکانی ژیانی لەگەڵ مەڕوماڵاتەکانیدا تۆمار دەکات. لە پشت ژیانی شوانی مام ڕەسوڵەوە، فەلسەفەیەکی قووڵ هەست پێ دەکرێت کاتێک هەموو بەیانییەک، لەگەڵ دەرکەوتنی تیشکی خۆر لە لوتکەی چیاکانەوە، لەماڵ دێتە دەرەوە و دەنگی زەنگوڵەی ئاژەڵەکانی بەناو دۆڵەکاندا بڵاو دەکاتەوە و گوێ لە دەنگی باڵندە و هاژەی ڕووبارەکانیش دەگرێت.بۆ مام ڕەسوڵ، کاری شوانی تەنها پیشەیەک نییە، بەڵکو جۆرێکە لە هەستکردن بە ئازادی لە باوەشی سروشتدا و بەهۆیەوە دەتوانێت خەمەکانی بە با بدات. ئەو ئارامی و دڵنەواییە سروشتییە، مەرهەمێکە بۆ ساڕێژبوونی برینە دەروونییەکانی.مام ڕەسوڵ خۆی دەڵێت: کاتێک لەگەڵ مەڕوماڵاتدا دەچمە چیاکان، سروشتی جوان دەبینم و هەوای پاک هەڵدەمژم، دڵم پڕ لە شادی دەبێت. شوانی، دەرمانی هەموو دەردەکانە و ئاوەز لە پەژارە ڕزگار دەکات. من ژیانکردنم لەگەڵ مەڕوماڵاتدا لە هەموو شتەکان پێ خۆشترە. ...

26/2/2025

بە پیشەی دارتاشیی دەستم پێکرد. وەک دایکێک، کە منداڵەکەی بە ئەوین و خۆشەویستییەوە پەروەردە دەکات، هەر بەو ناسکی و سۆزەوە، عاشقانە لەگەڵ چێو (دار) کارم دەکرد. بەم هۆکارەش، کارەکانم بە دڵی خەڵک بوون.عەشقم بۆ جوانکاری و قووڵبوونەوە لەو هونەرە، ڕێگەی پێ نەدام بکەومە شوێن هەندێ کاری لاوەکی و دەستکەوتنی پارەم لە لا گرنگ نەبوو. بۆیە کاتێک دەمبینی، کارە دەستییەکانم و بەرهەمی هونەرەکەم بۆ دەرەوەی وڵات دەنارد بۆ من مایەی شانازی بوو.هیچ کات لاساییی کاری کەسی ترم نەکردووەتەوە، هەمیشە بە شوێن کاری تایبەت و جیاوازەوە بووم و لەبری لاسایی کردنەوە، پێم باشتر بووە خۆم داهێنان بکەم و شتی نوێ و جوان بەرهەم بهێنم. هەر بۆیە گەر کەسێک داوای دروستکردنی کارێکم لێ بکات، ئارەزوو دەکەم داهێنانی تێدا بکەم.بەو بۆنەیەوە، لە ئێستادا سەرقاڵی دروستکردنی ئامێری دەهۆڵم بۆ کچەکەم. پێشتریش بۆ کوڕەکەم ئالەتی زوڕنا و باڵەبانم دروستکردووە. بە ئەنجامدانی ئەم کارانە، ئیتر دڵنیا دەبمەوە لەوەی لەم ژیانە کورتەدا؛ پێویستە بۆ دڵ بژین، نەک بۆ پارە. ...

19/02/2025

خەونی چەندین ساڵەم بووە کارگەیەکی دروومان دابمەزرێنم، بەڵام لە ترسی ئەوەی نەتوانم ئەم خەونە بهێنمە دی، بەردەوام بیرۆکەکەم دوا دەخست. دواتر کە کچەکەم کەمێک گەورە بوو و چووە قوتابخانە، ئیتر کاتی ئەوە هات کار لەسەر خەونەکەم بکەم و کارگەیەکی دروومانم بۆ خۆم دامەزراند.ناوم (مونە)یە، خانەوادەی دایکم عەرەبن و هی باوکیشم کوردن. خزمەکانی باوکم بە مونا ناویان دەبردم و ئیتر هەر بەو شێوەیە مایەوە و بەهۆیەوە ناوی کارگەکەیشم کرد بە مونا و وتم: چی دەبێت با ببێت! چونکە هیچکات درەنگ نییە بۆ هێنانەدی خەونکانمان و نازانین ژیان چیمان بۆ دەهێنێت! گەر ئێوەش هەر خەونێکتان هەیە، ئەوا هەوڵ بدەن پێی بگەن، چونکە ساتی گەیشتن بە خەونەکەت، هەستێکی زۆر تایبەتە و وەسف ناکرێت. ...

02/12/2025

ئەو دارانەی لە بەرهەمهێنانی خەڵوزدا بەکاردێن، لە دارە زیانلێکەوتووەکان و لقە زیادەکانەوە وەردەگیرێت، تاوەکو هیچ زیانێک بە سروشت و ژینگە نەگات. ئێمە بە هیچ جۆرێک پێشنیازی بڕینی درەختە سەوزە سوودبەخشەکان ناکەین و تا بتوانین ژینگە دەپارێزین.من عەلی ئەحمەدم، خەڵکی شاری کۆبانێم (لە باکووری ڕۆژهەڵاتی سوریا) لە پیشەسازیی خەڵوزی سروشتیدا کار دەکەم.بەرهەمهێنانی خەڵوز، پێویستی بە چەند قۆناغێکی وردی یەک لە دوای یەک هەیە. ئیدی هەر لە گرتنی لق و پۆی دار و درەخت و بڕینیەوە تاوەکو کۆکردنەوەی لە شێوەی هەرەم و پاشان گەیشتنی بە قۆناغی بەرهەمهێنان.سەرەتا، دارە کۆکراوەکان بە خۆڵ دادەپۆشین، پاشان لە ناوەوە سەیری ئەو کۆمەڵە دارە دەکەین کە هێواش هێواش دەسووتێن. دواتر پڕۆسەکە، بە وردی چاودێری دەکرێت بۆئەوەی دڵنیا ببینەوە لەوەی ڕەنگی دارەکە بۆ ڕەنگی ڕەشی ناسراو خۆی دەگۆڕێت و دەبێتە پارچەی بچووک، بەجۆرێک دوای ئەم قۆناغە کە یەک هەفتە دەخایەنێت، لە کۆتاییدا، خەڵوزەکە ئامادە دەبێت بۆ بەکارهێنان.لە ساڵانی ڕابردوودا، لەگەڵ براکانمدا، دروستکردنی خەڵوز لە یەکێک لە خزمەکانمانەوە فێربووین و ئێستا بووەتە تاکە سەرچاوەی داهاتمان و لە ڕێگەیەوە ڕسقی ڕۆژانەمان دابین دەکەین، ئەوەش دوای ئەوەی خەڵوزەکە لە بازاڕەکاندا بەنرخێکی جیاواز بەپێی کوالێتی دەفرۆشرێت و بۆ هەر کیلۆیەک نرخەکەی بە نزیکەیی دەگاتە ١٠ لیرەی سوری. ...

5/02/2025

ناوم (سەنعان فایەق محەممەد)ە. ساڵی ١٩٧٦ لەدایک بووم و خەڵكی گوندی (هانەی دن)ی سەر بە قەزای (خورماڵ)ـم. لە باوانەوە پیشەی هەلاجیم بۆ ماوەتەوە و تاکە کەسم لە سنووری هەورامان کە ٢٦ ساڵە سەرقاڵی ئەم کارەم و بژێوی ژیانمم لەسەر پەیدا کردووە. کاری هەلاجی، پیشەیەکی دێرینی ناوچەکەیە و لە دروستكردنی: سەرین، لێفە و دۆشەک و چەند پێداویستییەكی تردا خۆی دەبینێتەوە و نەخش و نیگار و ڕەنگ و سەلیقەی وەستایی ئاوێتەی دەبن. تا کۆتایی نەوەدەکانی سەدەی بیستەم، دەشتی شارەزوور؛ سەرچاوەی چاندنی پەموو بوو کە وەک کەرەستەی خاو، لۆکەی بۆ پیشەکە دابین دەکرد و خواستی ناوخۆیی بە زیادەوە پڕ دەکردەوە، بەڵام لە ئێستادا، بەهۆی هاوردەکردنی و بەرهەمی بێگانە و پێشکەوتنی تەکنەلۆژیاوە، پیشەکە ڕووی لە كزی كردووە و مەترسی لەناوچوونی لەسەرە. بە دووری دەزانم دوای خۆم، منداڵەكانم درێژە بەم پیشە جوان و دڵگیرە بدەن. ...

29/01/2025

من، پەریسا ڕەحیمی، تەمەنم ۲۸ ساڵە. گەرچی بڕوانامەی ماستەرم لە ئەندازیاریی کۆمپیوتەردا هەیە، بەڵام لە منداڵییەوە سوارچاکی خولیا و ئاواتم بووە.ماوەی ۱٥ ساڵە بە ئەسپسوارییەوە سەرقاڵم و وەک ڕاهێنەر لە یەکێک لە یانەکانی شاری سنە خزمەت دەکەم.ئەسپسواری، جگە لەوەی وەرزشێکی دێرین و تایبەتە، لە چەند ڕوویەکیشەوە تایبەتمەندی خۆی هەیە و ئارامیی دەروونی و ئاسوودەییت پێ دەبەخشێت.بەشداری چەندین پێشبڕکێی ئەسپسواریم کردووە، لەسەر ئاستی ئێران و ڕۆژهەڵاتی کوردستان، توانیومە پلەی یەکەم، دووەم و سێیەم بەدەستبهێنم. ماوەی چوار ساڵ جێگری سەرۆکی دەستەی ئەسپسواری شاری سنە بووم. خاوەنی بڕوانامەی فەرمی فیدراسیۆنی ڕاهێنەرایەتی (پلە سێ)م، لە ئەسپسواریدا، بڕوانامەی تایبەتیم بۆ ڕاهێنانی خاوەن پێداویستییە تایبەتەکان هەیە. هەموو کاتێکم بۆ ئەم پیشەیە تەرخان کردووە، شانازی بەوەوە دەکەم کە دەتوانم ئەم وەرزشە جوانە بە خەڵکانی تر ببەخشم. ...

22/1/2025

مام تۆفیق، خاوەن پێداویستیی تایبەتە. تەمەنی ٨٤ ساڵە. نزیکەی ٥۰ ساڵە لە شارۆچکەی (حەسەنئاوا)ی سنە، سەرقاڵی چاککردنەوەی چرای نەوت و سەماوەر و پڵیتەدانی زۆپایە. وەک وەستایەکی کارامە و دەستڕەنگین دەرکەوتووە و تا ئێستا لەسەر پیشەکەی بەردەوامە. لە پاڵ کاری چراسازی، وەک پزیشکێکی میللیش کار بۆ ئەو کەسانە دەکات کە ناوکیان کەوتووە و ناوکیان بۆ دەگرێتەوە. گەرچی مام تۆفیق نابیستە، بەڵام بە زمانی ئاماژە لە دواکاری کڕیار و چارەخوازەکان تێدەگات و پەیوەندییەکی زۆرباشی لەگەڵ دەوروبەرەکەیدا دروست کردووە. ...

15/1/2025

لێرە، لە کۆبانێ، خەڵک دوکانەکەمیان بە (مسێ) ناسیوە، بە ناوی هاوبەشە کۆنەکەمەوە کە پێشتر پێکەوە کارمان لەسەر چاککردنەوەی گەرمکەرەوەی زستانە و کەرەستەی چێشتلێنان دەکرد، بە تایبەت ئەو کەلوپەلانەێ کە بە گاز (دیزڵ(، کاریان دەکرد.لە منداڵییەوە هەتا ئێستا کە تەمەنم لە سەرووی ٦٠ ساڵییەوەیە و هەر ئەو پیشەیەم کردووە. ئاواتەخوازیشم بە هەمان شێوە کوڕەکەشم بەردەوامی پێ بدات کە ساڵانێکە لەبەردەستی خۆمدا فێری بووە. گەرچی داوام لێ کردووە سەربەستە لەوەی ئەگەر بیەوێت پیشەیەکی دیکە فێر ببێت کە لەمە پاکتر و ڕێکوپێکتر بێت، بەڵام پێداگرە لەسەر هەمان پیشە. ئێمە خاوەنی دێرینترین دوکانی شاری کۆبانێی کوردانین، کەوا کەلوپەلی پەیوەست بە ناوماڵ و تایبەت بە ئاگر چاک دەکەینەوە، بەڵام بەداخەوە کە لە ئێستادا و بەهۆی پێشکەوتنی تەکنەلۆجیا و پشتبەستن بە وزەی کارەبا کارەکان ئاسانتر بووە، بەڵام بۆ میللەتی کورد دۆخەکە ناگۆڕێت و لە کۆنەوە بە پیشە قورس و گران ڕاهاتووین. ئەم پیشەیە هێشتا خواستی زۆری لەسەرە، چونکە ناوچەکە بە بارودۆخی شەڕدا تێدەپەڕێت و خەڵکەکە ناچارە پشت بە بەکارهێنانی ئامێرە کۆنەکانی چێشتلێنان و گەرمکردنەوە ببەستن. ...

8/1/2025

كاری بەناییم له‌ باوانەوە بۆ ماوه‌ته‌وه. لە باوكمم بیستووە کە باپیریشم وەستای دیوار بووە و لە ئاكرێ بەناوبانگ بووە، به‌شێكى زۆری خانووەکانی گه‌ڕە‌كى (جۆسته‌یى - گۆراڤه‌ى) به‌ دەستڕەنگینی ئەو دروستکراون، نەک هەر ئەمە، بەڵکو دێرى دێرینی مه‌سیحییه‌كان و ژمارەیەک لە قوتابخانەکانەکانیش بە هێز و هونەری ئەو بونیادنراون. باوك و باپیرم لە سه‌رده‌مێکدا تێکەڵاوییان لەگەڵ ئەو جووانەدا هەبوو کە نیشته‌جێی ئه‌و گه‌ڕه‌كه‌ بوون. من، تا پێنجى سه‌ره‌تایم لەوێ خوێندووه‌. لە بیرمە جارێکیان باوكم پێی وتم: بڕۆ بخوێنە و پیشه‌كه‌ى من فێر مه‌به‌، چونكه‌ پیشه‌یەکی قورس و گرانه‌. بەڵام من پاش كۆچى دوایی ئەو، ده‌ستم بە هەمان‌ پیشه‌ کرد و ئەوە بۆ ٢٥ ساڵ دەچێت کاری بەنایی دەکەم و وه‌ستای دیوار تێکەڵ بە ناوهێنانم بووە. له‌ ئێستادا، پرۆژه‌یەك بۆ هه‌ردوو گه‌ڕه‌كه‌ كۆنه‌كه‌ى ئاكرێ پێشکەش کراوە و بڕیار وەهایە وەک ‌شوێنێکی كو‌لتوورى بونیات بنرێنه‌وه‌، بەڵام ئێمە تەنها دوو وه‌ستای دیوارى به‌ردین کە لەو پرۆژەیەدا کاردەکەین و هەتا ئێستا تەنها ١٤ خانوو و چێشتخانەیەکی کولتووریمان نۆژەن كردووتەوە. ...