Humans of Kurdistan
پڕۆژەی Humans Of Kurdistan ئامانجیەتی فرەکەلتووریی وڵاتی کوردستان بخاتە ڕوو، لە ڕێگەی فۆتۆی ڕووخساری خەڵکەکەی و چیرۆکەکانیان.
Humans of Kurdistan - South 92

August 3, 2020

"دەرچووی بەشی جوگرافیام، ماوەی شەش ساڵە خوێندنم تەواو کردووە. چوار ساڵە مامۆستای وانەبێژم لە گوندەکانی سنوری پێنجوێن. بەهۆی خراپی ڕێگەوبانەکانەوە زۆرێک لە گوندەکانی ئێمە بۆ هاتوچۆکردنی بەردەوام نابێت بۆیە بە ناچاری لە گوندەکان دەمێنمەوە. ڕاستە ئەو گوندانە دوورەدەستن و بێبەشن لە هەندێک لە خزمەتگوزاریەکان و خۆشم دوورم لە خێزانەکەم، بەڵام کاتێک خەڵکی گوندەکان بەڕێزەوە مامەڵەم لەگەڵ دەکەن و وەک کەسێکی خۆیان دەمبینن ئیتر هەست بە دوری خێزانەکەم ناکەم، زۆربەی شەوەکان میوانمان دێت یان ئێمە دەچین بۆ میوانی. کاتەکان لە گوند زۆر خۆش تێدەپەڕێت، ژیان سادە و دوور لە جەنجاڵیە، زۆربەی ڕۆژەکان دەڕۆمەدەر بۆسەر چیاکان و دووردەکەومەوە لە ماڵ و ئەو دەرفەتەی کە هەمە لە گوند لەدەستی نادەم و چێژ لەو جوانی و ئارامییە وەردەگرم". "هەمووان دەڵێن کە بەشەکەم بەشێکی خراپەو دامەزراندنی نیە، بەڵام من هەمیشە دەڵێم کەمن ئەو کەسانەی کە ئەو بەشەیان خوێندووە کە خۆیان ئارەزوویان کردووە، بۆیە دڵخۆشم کە دەرچووی ئەو بەشەم و دڵخۆشترم کە مامۆستام، هەرچەندە دانەمەزراوم و وانەبێژم. کاتێک کە بیر دەکەمەوە قوتابیەکانم خۆشیان دەوێم، ڕێزم دەگرن و چاوەڕێی منن تا شتێکی نوێ فێرببن ئەوە بەتەواوەتی دڵخۆشم دەکات. لەگەڵ پەروەردە و فێرکردنی قوتابییەکاندا هەمیشە پێیان دەڵێم با ئەوەی لێتان زیادە خۆشەویستی بێت و بە خۆشەویستیەوە لە هەموو شتێک بڕوانن". ...

Humans of Kurdistan - North 05

August 2, 2020

"من شوانی ئەم گوندەم، ئەوەی لە توانامدابێت دەیکەم. لە سەرەتای وەرزی بەهاردا لەقلەقەکان کۆچدەکەن بۆ گوندەکەی ئێمە و هێلانەکانیان لێرە دروستدەکەن وهەتا کۆتایی وەرزی هاوین دەمێننەوە. لەقلەقەکان لە شوێنی بەرزدا هێلانەکانیان دروستدەکەن، بۆیە پەنادەبەنە بەر بورجی کارەباکان، بەڵام ئەو بورجانە مەترسیدارن. وا بۆ بیستوسێ ساڵ دەچێت کە من سەرقاڵی دروستکردنی کەڵەکم، سەرەتا کە چەند کەڵەکە بەردێکم دروستکرد، دیم چەند لەقلەقێک هێلانەیان لەسەری دروست کردبوو، بۆیە لەوکاتەوە بەردەوام ئەو کەڵەکانەیان بۆ دروستدەکەم. هەتاکو ئێستا زیاتر لە بیست کەڵەکە بەردم لە هەرچوار دیوی گوندەکەمان دروستکردووە، دوای ئەوەی ئەم کەڵەکانەم دروستکرد، ژمارەی لەقلەقەکان زیادیانکرد، هەموو ساڵێک ژمارەیان زیاتر دەبێت کە دێنەوە گوندەکە. منداڵەکانی خۆمم فێرکردووە کە چۆن کەڵەکی بەرد دروست بکەن، چونکە دەمەوێت دوای خۆم ئەوان درێژە بەم کارە بدەن". ...

Humans of Kurdistan - West 04

August 1, 2020

"کاتێک تەمەنم پازدە ساڵان بوو دەستم بە کاری وێنەگرتنی گەڕۆک کرد، وا نزیکەی ٥٠ ساڵە وێنەی دانیشتووانی قامیشلۆ دەگرم، ئەم کارە هەم وەک خولیایەک و هەم بۆ پەیداکردنی بژێوی ژیان دەکەم. وێنەی هەموو دانیشتووانی ئەم شارەم گرتووە، جوو، ئەرمەنی، سریانی و کوردی ...

Humans of Kurdistan - South 91

August 1, 2020

"لە نەوەدەکان لە شەڕی ناوخۆدا ئەو کاتە من لە فڕنێک شاگردبووم، نانمان بۆ بارەگایەکی پێشمەرگە دروست دەکرد، بە حوکمی ئەوەی من هەویرشێل بووم دەبوایە بە تاریکی بچم بە دیار فانۆسەوە هەویرەکە بشێلم و ئامادەی بکەم، چونکە ئەوکاتە کارەبا نەبوو. ئیتر ڕۆژێکیان کە وەستا هات و دەستی کرد بە نان کردن و دونیا ڕوناکببوەوە، بە توڕەییەوە بانگی کردم و گوتی : ئەوە چیە ؟ منیش کە سەیری نانەکەم کرد پڕبوو لە دەنکە شقارتە و گوڵەبەڕۆژە و پیسی، تومەس پێش من پێشمەرگەیەک ئاردی سەر زەویەکەی کۆکردبۆوە و لەناو فەردەیەکدا لە سوچێکدا داینابوو بۆ ئەوەی بیباتەوە بۆ مەڕو ماڵاتەکانی خۆی. منیش ئەو فەردە ئاردەم کردبوو بەهەویر، ئەگەر حورمەتی پێشمەرگەکان نەبوایە وەستاکەم تێر شەقی دەکردم و دەری دەکردم لە کارەکەم". ...

July 31, 2020

"هەر مشتە خاکێک هەڵدەگرم، دەیخەمە لەپی دەستمەوە و بیردەکەمەوە ئەم خاکە چی تێدایە و بڕیارە چی پێدروستبکەم؟ جۆرێک لە پەیوەندی خۆشەویستی لە نێوانماندا هەیە. پێش ئەوەی هەر زەرفەگڵینەیەک یاخود دەستکردێکی گڵین دروستبکەم، خۆم دەچم خاکەکەی دێنم، چونکە ناکرێت کارێک دروستبکەم و نەزانم خاکەکەی هی کوێیە و ناسنامەکەی نەزانم. خاک لە پارچەی وردبوو دروست دەبێت، ڕەنگە ئەو خاکەی دەیهێنم جەستەی بەخاکبووی مرۆڤێک بووبێت و مشتێکی گەشتبێتە لای من. من بەرپرسیارم لەوەی کە ئایا ئەم خاکە مەیلی هەیە ببێت بە چی؟ ئەو مرۆڤەی خاکەکەی بەجێماوە، بەبێ ئەوەی من ئاگاداربم، ڕازیە ئەو شکڵەی لێدروستبکەم کە خۆم دەمەوێت؟" "زۆرجار بێ ئەوەی بیربکەمەوە، مشتێک خۆڵ هەڵدەگرم و مەجال دەدەم خۆڕسکانە لەناو دەستەکانمدا هەڵکشێت، ئەگەر شلبێتەوە ڕێی لێناگرم و سەیریدەکەم بزانم بە چ شێوازێک خۆی دەنوێنێت. سەیرە کاتێک خاکێکی مردوو دێنیت و ئاو دەکەیت بە دەمیەوە و زیندوویدەکەیتەوە. ئەمە شێوازی کاری منە و پشتم بە خۆڕسکی بەستووە لە کارەکانمدا، هەرکات کارێک دروستدەکەم و کڕیارێک لێم دەکڕێت، پێیدەڵێم هەرکات شکا، تکایە بۆم بهێنەرەوە. هەربۆیە کارگەکەم پارچەی شکاوی زۆر تێدایە، پێمخۆشە کە دوای ئەوەی سەفەرێک لەگەڵ کڕیارێکدا دەکات، لە کۆتاییدا دەگەڕێتەوە لای خۆم." ...

Humans of Kurdistan - East 21

July 30, 2020

"هەمیشە پێمان وایە خواردن ئەگەر چەور و سوێر بێت بەتام و بەلەزەتە، بەگشتی ئەم بنەمایانە لەلامان بووە بە مەرج و وامان لێهاتووە کە شێوازی تازە بۆ خواردن دروستکردن تاقینەکەینەوە. زۆرێک لە بەهاراتەکان ناناسین و زۆر کەم بەکاریاندێنین، بادیان ڕۆمی، ئۆریگانۆ، مێخەک و مەرزەی کێوی و چەندین بەهاراتی دیکە کە چێژ و تامێکی نایاب بە خواردنەکان دەبەخشن. تۆزێک زیرەی ڕەش بکە ناو شلەوە یاخود کەمێک دارچینی بخە ناو شلەی قیمەوە بزانە چ تامێکی خۆشی پێدەدات. من زیاتر سماق بەکاردێنم، چونکە هەم سەلامەتە هەمیش بەتامە. هەرکەس خواردنی دەستی من بخوات، ڕاستەوخۆ بە تامی بەهاراتەکەدا دەزانێت من دروستم کردووە." ...

Humans of Kurdistan - North 04

July 29, 2020

"بار و گوزەرانی ژیان لێرە زۆر دژوارە، دوای زەحمەتیەکانی مانگی یەک، لە مانگەکانی هاویندا دێینە ناوچە شاخاویەکان، بۆ ماوەی دوو مانگ لەبەر مەڕوماڵاتەکانمان هەتاوەکو گژ و گیای لێبێت لێرە دەمێنینەوە. ئەو ماوەیەی لە شاخەکان بەڕێیدەکەین زۆر بە زەحمەت تێدەپەڕێت. بەیانیان زوو لە خەو هەڵدەستین و دەستدەکەین بە کارەکانمان، پاشان ئەسپەکانمان ئامادە دەکەین، چونکە شاخەکانمان بەرزن، هەربۆیە بە ئەسپ هاتوچۆ دەکەین، گوندەکە یەک کاتژمێر لە شاخەکانەوە دوورە. دواتر ئاژەڵەکان دەدۆشین، هەموو بێریەکان ئاژەڵەکانی خۆیان دەناسنەوە، پاشان شیرەکان دەخەینە ناو دەبەوە و دەیخەینە سەر ئەسپەکان و بەرەو گوندەکەمان دەگەڕێینەوە. لەوێش تاکو ئێوارە سەرقاڵی کاری ناوماڵ دەبین. ماست و پەنیر و ڕۆنە کەرە دروستدەکەین. لە دوای ئەوەی کە کارەکانی ماڵەوە کۆتایی هات، دەستدەکەم بە ئامادەکاری بۆ تاقیکردنەوەکانم، خۆم دەرچووی بەشی وانەبێژیم، ئەگەر لە تاقیکردنەوەکانم سەرکەوتووببم، ئەوا دەتوانم دەستبکەم بە کاری وانەبێژی." ...

Humans of Kurdistan - South 90

July 28, 2020

"ساڵانە لە دوو وەرزدا زۆرترین گەشتیار ڕوو لەم ناوچەیە دەکەن، ئەویش وەرزەکانی بەهار و هاوینن. هەرچەندە ئەم چەند ساڵەی ڕابردوو گەشتیار ڕووی لە کەمی کردووە، بەتایبەت ئەم ماوەیە بەهۆی بڵاوبوونەی ڤایرۆسی کۆرۆنا، خەڵکی لە ترسی نەخۆشیەکە زۆر کەم دێن بۆ گەشتکردن. لێرە کۆمەڵێک بەلەمەوانین، خۆم نزیکەی ٢ ساڵە خەریکی ئەم کارەم. جێگەی زۆر جوان هەیە لە دەریاچەکەدا کە خەڵک بە بەلەم نەبێت ناتوانێت سەردانیان بکات، بۆیە گەشتیاران زۆر داوای ئەو جێگانە دەکەن، لەوانە: سەدەکەی دوکان، تەنگی بوک و زاوا، نێوانی شاخەکان و دیوی تۆربۆشمان هەیە کە تێیدا پیاسە بە گەشتیارەکان دەکەین. هەندێک جار کە گەشتیار دەبەینە ئەو جێگایانە و یەکەم جاریانە سەردانی بکەن، بە دەمووچاویاندا دیارە چەندە دڵخۆشن، ئەوەش چێژێکی خۆی هەیە، لەو کاتەدا هەستدەکەم من خاوەنی ئەو جێگایانەم." ...

Humans of Kurdistan - East 20

July 27, 2020

" بۆ ئەوەی لە وانەی ڕاستەقینەی ژیان تێبگەم، بە لەدایک بوون و مردنی بێشوماردا تێپەڕیوم. واتێگەشتووم کە هەر مرۆڤێک هەڵگری پەیام و ئەرکێکی تایبەت بە خۆیەتی و بۆ مەبەستێکی دیاریکراو هاتۆتە دنیاوە. لام وایە ئەرکی من لەم دونیایەدا میهرەبانیە. بەڵێنم داوە کە هەموو ساتەکانی ژیانم هەوڵ بدەم بۆ یارمەتیدان و بزە خستنە سەرلێوی دەوروبەرم، تاکو بتوانم ئومێدیان پێببەخشم. ئەم بەڵێنەش ئەرکی منی گران کردووە. کاتێک دونیا لەلام جوانە، کە منداڵەکان لە ئاشتیدا دەژین، دایکان و باوکان لە باوەربەخۆبوون و ژیانێکی هێمندان و هەمووان دڵخۆشن." ...

Humans of Kurdistan - South 89

July 26, 2020

"شتێک هەیە، ئەگەر لەم وڵاتەدا بژیت پێویستە گوێ بە زۆر شت نەدەیت بۆ ئەوەی هەموو ژیانت بە بێزاری بەسەرنەبەیت. لێرە هەموو شتێک بە دڵی تۆ ناڕوات، ئەوەی هەتە ژیانی پێبەڕێبکە و شوکرانەبژێری خوابە. کێ ئاگای لە دڵی کێیە؟ ماوەیەکی زۆرە لەم گوزەرەدا خۆم مەژغوڵ کردووە و خەریكی کارێکی بچووکم و هەربەشی ئەوەندەیە کە پێی بژیم." ...

Humans of Kurdistan - North 03

July 25, 2020

"لە زانکۆ بەشی شێوەکاریم تەواو کردووە، بۆ ماوەیەک لە شاری ئەستەنبوڵ ژیام، ئەو ماوەیە لەوێ پرۆژەیەکمان هەبوو تایبەت بە وێنەکێشان لەسەر دیوارەکانی شارەکە، خەونم بوو هەمان پڕۆژە بۆ دیوارەکانی شاری ئامەدیش بکەم، کاتێک گەڕامەوە ئامەد، لە خۆمم پرسی: بۆچی دەستنەکەمە وێنەکێشان لەسەر دیوارەکانی شار؟ دوای ئەوەی ڕێگەپێدانمان بۆ پرۆژەکە وەرگرت، ڕاستەوخۆ دەستمان بەکارکردن کرد. بەهۆی ئەوەی ناوچەی سور لە ئامەد ئازاری زۆری دیبوو و منداڵانی ناوچەکەش زۆر دڵگران بوون، بۆیە بڕیارمدا من لە سور کاربکەم. ویستم ببینم کە منداڵان و خەڵکی ناوچەکە دیوارە ڕەنگاوڕەنگەکان دەبینن چەند دڵیان خۆشدەبێت. پەروەردەی هونەر بۆ منداڵ لە تورکیا زۆر بەربڵاو نیە، بۆیە لێرەش چەندەها منداڵ هەن تاکو ئێستا وانەی وێنەکێشانیان نەخوێندووە. هەربۆیە بڕیارماندا ئێرە باشترین جێگەیە. دەمەوێت هەموو دیوارە وێرانکراوەکانی ئێرە بکەم بە وێنەی ڕەنگاوڕەنگی ژنان و ڕووداوە مێژووییەکان." ...

Humans of Kurdistan - West 03

July 24, 2020

" شەست ساڵ بەر لە ئێستا، کاری دابەشکردنی رۆژنامەی خەباتم دەکرد کە ئەوکات لەلایەن حیزبی دیموکراتی کوردستانەوە دەردەکرا، مەودای ١٣٢کیلۆمەترم بەپێ دەبڕی لە نێوان شار و گوندەکانی ڕۆژئاوای کوردستان. چاوم بە زۆرێک لە کەسایەتییە رۆشنبیرەکانی کورد کەوتووە، لەوانە عوسمان صەبری و جگەر خوێن و چەندانی دیکە کە ئەوکات هاوسەردەمم بوون. بەهۆی کاری ڕێکخستنی حیزبییەوە لەلایەن دەسەڵاتی ئەوکاتەی سوریاوە دەستگیرکرام و لەژێر ئەشکەنجەدانی زۆردا هەستی بیستنم لەدەستدا، بەڵام ئەوە بەهیچ جۆرێک نەیوەستاندم لە کاری حیزبی. سەرەڕای ئەوەی ئێستا تەمەنم زیاترە لە نەوەد ساڵ، بەڵام هێشتا بەشێکی زۆر لە شیعر و هۆنراوەکانی جگەر خوێن و عوسمان صەبریم لە یادە. "مرۆڤ پێویستە پەرۆشی ئەو شتانە بێت کە لە ژیانیدا دەیانکات، منیش سەربەرزم بەم ڕێڕەوە نیشتیمانیەی هەمە". ...