Humans of Kurdistan
پڕۆژەی Humans Of Kurdistan ئامانجیەتی فرەکەلتووریی وڵاتی کوردستان بخاتە ڕوو، لە ڕێگەی فۆتۆی ڕووخساری خەڵکەکەی و چیرۆکەکانیان.

August 17, 2022

" ناوم عامر حەموە و تەمەنم ١١ ساڵە و خەڵکی گوندی قەرە تەپەم لە عەفرین. من و خێزانەکەم پێنج ساڵ لەمەوبەر گوندەکەی خۆمان لە عەفرین بەجێهێشت بەهۆی بۆردوومانی بەردەوامی دەوڵەتی تورکیاوە. خێزانەکەم بەم شێوەیە دەیگێڕنەوە بۆم. من هیچم بیر نایەت لە گوندەکەی خۆمان، هەر ئەوە نەبێت کە لەگەڵ هاوڕێکانمدا تۆپی پێمان دەکرد و لە پڕ گوێمان لە دەنگی فڕۆکەکان بوو دەستیانکرد بە بۆردوومانی هەموو شوێنێک. باوکم پێمدەڵێت ڕۆژێک هەر دەگەڕێینەوە گوندەکەی خۆمان لەبەر ئەوەی ئێمە خاوەن خاکەکەین. ئەمەش تاکە خەونی منە کە بگەڕێمەوە بۆ گوندەکەم.ئێستا لە شاری حەسەکە دەژیم، لێرە هاوڕێی نوێم ناسیووە و هەموو ڕۆژێک یاری تۆپی پێ دەکەین. تەپوتۆز لە یاریگاکەدا بەرزدەبێتەوە لەبەر گەرموگوڕی یاریکردنەکەمان، هەندێجاریش من و هاوڕێکانم پارە کۆدەکەینەوە بۆ کڕینی تۆپ تا یاری پێبکەین. من تیپەکە بەڕێوەدەبەم و جلی کریستیانۆ ڕۆناڵدۆم لەبەردایە کە زۆرم خۆشدەوێت و حەزدەکەم وەک ئەو ببم بە یاریزانێکی پیشەگەر". ...

August 31, 2022

"دوای رزگارکردنی رۆژئاوا و دەرکردنی داعش، هەوڵی تۆڵەکردنەوەیان دەدا لەرێگەی برسیکردنی خەڵکەکەوە ئەویش بە سوتاندنی کێڵگە و بەروبومەکانمان لە دووساڵی رابردوودا. ساڵی ٢٠١٩ رێژەی بەرهەمهێنان کەمی کرد و ئاگرێکی زۆر کەوتەوە. هەر بۆیە ئێمەی ژنان خۆم و هاوڕێکانم دەستمانکرد بە پارێزگاریکردن و چاودێریکردنی زەوییە کشتوکاڵییەکانی دەکەونە سەر شەقامە سەرەکییەکان. لەگەڵ ئاگرکوژێنەوە رێککەوتین هەرکاتێک ئاگرمان بینی راستەوخۆ پەیوەندییان پێکەوە بکەین و بەم شێوەیە خۆشمان پارێزراو دەبین. هەرچەندە ئێستا منداڵم هەیە و ژنی ماڵەوەم، بەڵام ئەوەی لەسەر شانمە بەرامبەر نەتەوەکەم دەیکەم. ناوچەکەمان بۆ چاندنی دانەوێڵە بەناوبانگە و ئێمەش پارێزگاری لێدەکەین". ...

August 18, 2022

"تەمەنم ٥٥ ساڵە و خەڵکی ئاوایی پاڵنگانم. لەمناڵییەوە هەر خەریکی دەستکردی ژنانە بووم لە لێفە، گەواڵ و دەستپێچ دروستکردن. وەختی خۆی خاڵۆم چەرخێکی بۆ بنەماڵەکە کڕی، کە بینی من حەزم لێیە بەخشی بە من و ئیتر بووم بە خەیاتی ماڵ. قەدیم وا بوو کە ساڵی جارێک ئەگەر کەسێک کاری دووراندنی جلوبەرگی دەبوو، خەیاتی دەهێنا ماڵەوە و جل و کراسەکەی لە ماڵ بۆ دەدووری. پێشتر فەقەت چەن پیاوێکی خەیاتمان بوو کە ئەو کارەیان ئەکرد. چەنجارە کە هاتن و بە چەرخی دەسی کاریان کرد، منیش کە زۆر ورد بوومەوە لێیان فێربووم. من بووم بە تاکە ژنی خەیات و جلدووری ئاوایی.ساڵی ۶۳ی هەتاوی مێردم کرد و دوای یەک ساڵ مێردەکەم فەوتی کرد. ئەوکات منیش حامڵە بووم، لە دوای ئەوەوە بۆ خەرجیی بنەماڵە تا ئێستە هەر خەیاتی دەکەم و نیوەی خەڵکی ئاوایی دێنە لای من چونکە کارەکەمیان زۆر بە دڵە. بۆ خۆم ئەوندە جڵی کوردیی رەسەنی کۆن دەکەمە بەرم ئەوانیش وایان لێ هاتە کە بە دوای ئەو جڵانەن و زیندووی دەکەنەوە". ...

August 10, 2022

تەواوی ڕۆژەکە سەرشەقام جێگای منە. گوزەرانم لەسەر فرۆشتنی ئەو پێڵاوانەیە کە خەڵک لێم دەکڕن. چەند دڵخۆشم بەوەی موشتەریم زیاتر بێت بۆ کاڵاکانم، ئەوەندەش بە بوونی ئەو مۆسیقاژەنە دڵخۆشم!."ئەم هاوڕێیە، من و تەواوی خەڵکی پەیوەست کردووە بە مۆسیقا. وایلێهاتووە ئەگەر ڕۆژێک گوێمان لە مۆسیقایەک نەبێ، ئەو ڕۆژەمان بەنوقسانی دەڕوا. زۆرجار بێزار دەبێ لەوەی تەواوی ڕۆژ عەزف دەکات و خەڵکیش ئامادە نین بە بڕە پارەیەکی کەم یارمەتی بدەن. بەڵام من هەر لە هەوڵی ئەوەدام سارد نەبێتەوە و بە هەموو شێوازێ ئامادەبوومە یارمەتی بدەم. جار هەبووە موشتەری پێڵاوی لێ کڕیوم، پێم گوتووە خاترت دەگرم بەمەرجێک شتێکی کەم لەبەرانبەر مۆسیقا بەو برایەشم بدەیت". ...

August 7, 2022

"تەمەنم ٦٠ ساڵە و لەگەڵ دایکە نەخۆشەکەم لە گوندی مەعشوق دەژیم سەر بە ناحیەی تەربەسبیە. لە گوند پێمدەڵێن "کچە کورد" لەبەر ئەوەی هەمیشە جلی کوردی دەپۆشم و هەندێجاریش خۆم جلی کوردی دەدوورم.ساڵی ٢٠٠٠ چوومە ئەوروپا و بینیم چۆن ئەوروپییەکان گرنگی بە مێژووی خۆیان دەدەن و کە ساڵی ٢٠٠٥ گەڕامەوە، وەک ئەوروپییەکان دەستمکرد بە کۆکردنەوە و گرنگیدان بە کەلەپوور. ئێستاش کەلوپەلی کۆن دەکڕمەوە و لە دوکانێکدا دایاندەنێم کە بووەتە پێشانگەیەکە بۆ سەدان پارچە بەرهەمی مێژوویی و هەندێجاریش خۆم دەچم لە گوندەکان دەیهێنم.باوکم کورد و دایکم سریانییە. من هاوسەنگی دەپارێزم لەم بارەیەوە و شتە سریانی و کوردییەکان پێکەوە کۆدەکەمەوە. ئەم پێشانگایەشم بۆ ئەوە کردووەتەوە بۆ ئەوەی مێژووی کۆن و دەوڵەمەندمان نەفەوتێت". ...

August 3, 2022

"ساڵانی هەشتاکان تەمەنم 10 ساڵ بوو کاتێک لەگەڵ باوک و براکانم دەهاتین بۆ راوەماسی. بەحوکمی ئەوەی لە لێواری دەریاچەی دوکان گەورەبووم و ژیانمان لەسەر فرۆشتنی ماسی بوو، منیش بووم بە راوچی. ئێستاش حەوت سەرخێزانین و ژیانمان لەسەر راوکردنە. راوەماسی پێویستی بە زانیاریی زۆر و شارەزاییە، دەبێت پشوودرێژبیت و گورجوگۆڵ بیت. هەندێکجاریش بە چانسە. رۆژ هەبووە هیچم نەگرتووە و رۆژی واش هەبووە 50 کیلۆ ماسیم راو کردووە. بیرمدێت ماسی 150 کیلۆیی لەم دەریاچەیە راو کراوە و من خۆم ماسی سەروو 30 کیلۆییم بە قولاپ گرتووە. بەڵام بەداخەوە ئێستا رێژەی ماسی لە دوکان کەمبووەتەوە ئەویش بەهۆی ئەوەی خەڵکانێک بێرەحمانە بەڕێگای تەقەمەنی و کارەبا راو دەکەن". ...

August 1, 2022

"مرۆڤ ئەگەر لە کولانەیەکیش لەدایک بووبێت هەر لای پیرۆزە. من لەو خانووە لەدایکبووم، رەنگە ئەمە بۆ هیچ کەسێک ئەرزشی نەبێت، بەڵام بۆ من هەر سووچێک لەو خانووە سەدان یادگاری تێدایە. منداڵی و گەنجیم هەمووی لەو ژوورە بەسەربردووە. بەڵام لەبەرئەوەی بیناکە تەمەنێکی زۆری هەبوو، وردە وردە تووشی داڕمان و ئاودان دەبوو. ئێمەش چونکە کرێچی بووین و مافی ئەوەمان نەبوو نۆژەنی بکەینەوە، لەسەر داوای خاوەنەکەی چۆڵمان کرد. لەتەنیشت ئەو خانوێکم بەکرێ گرتووە بەسە بۆ ئەوەی لەبەرچاوم ون نەبێ و رۆژانە بیبینم. ئاسان نییە هەموو ژیانت لەخانوێک بەسەربردبێت و ئێستاش لەبەرچاوتدا بیڕوخێنن. هەموو عەسرێک سەیری بەر دەرگاکەی دەکەم دایکمم بیردێتەوە کاتێک چاوەڕوانی باوکم بوو، لەوسەریشەوە باوک بە دوو دەستی پڕ لە عەلاگەوە لە سووچی کۆڵانەکەوە بەدیار دەکەوت.". ...

July 27, 2022

"پێشتر کاری وێنەگریم دەکرد، یەکەم وێنەگری ژنی مەریوان کە ئاتولیەی وێنەگری هەبوو. ئێستا کافەم هەیە و دیسان یەکەمین کچی کافەداری مەریوانیم. هەمیشە هەوڵمداوە کە بیسەلمێنم توانای مرۆڤەکان بە ڕەگەز نییە و ژن و پیاو لە هەموو بوارێکدا یەکسانن. سەلماندنی ئەم شتە لە کۆمەڵگای پیاوسالاردا کە هەر لە منداڵییەوە پێت ئەڵێن تۆ کچی ناتوانی، عەیبە و ناکرێ کارێکی ئاسان نەبووە و نییە. ژنان دەبێ بەئاگابن و دژی زوڵم و زۆر بوەستن و هەوڵ بۆ ئازادی و سەربەخۆبوون بدەن.کار کردن سەرەتای ڕێگای سەربەخۆبوونە، ژنێک کە ساحێبی کار بێت ساحێبی ئەندێشەیە و کاتێک ئەندێشەت هەبوو قەبووڵکردنی ستەمت پێ ناگونجێ. من ژنم و هیواخوازی دروستکردنی کۆمەڵگایەکی یەکسان و بەرابەرم لە هەموو بوارێکدا.". ...

July 24, 2022

"“Ez ji Zanîngeha Dîcleyê ji Beşa Mamostetiya Polê mezûn bûm. Bi sedema ku tayîna mi çênebu mi bi navê ‘Şewl û Xaraw’ kargehek vekir. Ez li kargeha xwe kulîlkan hişk dikim û dikim tablo. Di serî de mi li mala xwe dest bi vî karî kir û piştre mi biryar da ku ez kargehekê vekim. Ev huner di heman deme de ji bo mi weke terapîyekê ye. Dema ez çêdikim bêhna mi derdikeve û tiştên xirab ji heşê mi derdikevin. Ewilî diçim ji çolê kulîlkan berhev dikim. Piştî ku ez tînim malê dixim nava rûpelên pirtûkan. Kulîlk din ava pirtukan de hişk dibin. Piştî hişk dibin, datînim ba hev. Karek gelek zehmet e û sebrê dixwaze. Divê ritûbet nekişînin û li cihek ziwa werin veşartin. Piştî kulîlk hişk dibin dibim kargehê û pişt re em li ser difikirin ku van kulîlkan çawa bikin tablo. Piştî em sêwira kulîlkan çêdikin, dixin hundirê çarçoveyê ango tabloyê. Her tiştê me xwezayî ye. Em ji bo hişkkirina kulîlkan dermanek bikar naynin. Em dermanê zeliqandinê jî bikar naynin". ...

July 20, 2022

"هەموو کاتێک لە نیعمەتی هەبوونی دایکم سوپاسگوزاربووم. ئێستا کە بوومەتە دایک ئینجا تێدەگەم (دایکبوون) چ ئەرزشێکی گەورەیە! دۆخێکی یەکجار سەیرە، لە مرۆڤێکی ئاسایی و سادەوە دەتگۆڕێ بۆ مرۆڤێکی پڕ هەست و بە بەزەیی. واتلێدەکات ویژدانت لە هەموو کاتێکدا خەبەردار بێت. فێری ئارامییت دەکات، متمانەبەخۆبوونت پتەوتر دەکات. ئەگەر چی دنیایەک کێشە و تەجروبەی نوێی تێدایە، بەڵام چێژبەخشە بەهەموو خەم و ئازارەکانییەوە. منداڵ کە لەدایک دەبێ تەنیا ڕۆحێک دروست نابێ، بەڵکو جوانترین یادگاری دروست دەبێ لە نێوان تۆ و هاوسەرەکەت. منداڵ زادەی خۆشەویستی و عەشقی نێوان ژن و مێردە. بۆیە چێژی بوون بە "دایک" چێژێکە نەبڕاوەیە". ...

July 17, 2022

"نێوم جەوادە خەڵکی گوندی دۆڵاو سەر بە ناوچەی سنەم. لە منداڵییەوە لەگەڵ هەنگ و هەنگداری گەورە بووم. ئەویش بە شێوازی سونەتی. چون باب و خاڵ و مامم هەموویان هەنگدار بوون. کە گەورە بووم دەستمکرد بە شێوازی ئەکادیمی فێربوون و کارکردن لەگەڵ هەنگەکان. ئەوەندە کاتم دانا و بە تەواوی هێزم کارم کرد لە ماوەی سێ ساڵ بووم بە هەنگداری نموونە لە پارێزگای کوردستان. ساڵی ۹۸ی هەتاویش بووم بە هەنگداری نموونە لە تەواوی ئێران.لە هەنگەکان زۆر شت فێربووم وەکو نەزم و تەمیسی و هێمنایەتی. عومری هەنگ کەمە بەڵام تا ئەو کاتەی ژیان بە سەر ئەبات کار دەکات و زەحمەت دەکێشێت. هەنگەکانیش زۆربەی کارەکانیان وەکو مرۆڤەکانە. کاری هەنگداری ئەبێت لە شار دوور بیت و لە ناو دڵی سروشت بیت. خۆشی تایبەتی خۆی هەیە بەڵام گرفتیشی زۆرە". ...

July 6, 2022

"ناوم قەدری شەربەتچییە و 70 ساڵ لەمەوپێش لە حەلەب لەدایکبووم. 60 ساڵ لەمەوپێش ئەوکاتەی 10 ساڵان بووم لەگەڵ باپیرمدا شیرینیم دەفرۆشت. دواتر کە باپیرم کۆچی دواییکرد، بەتەنیا خۆم لەسەر ئەم پیشەیە مامەوە ونەمویست پیشەکە لەناوبچێت. دواتر خۆم عەرەبانەیەکی بچووکم لە دار دروستکرد و لەناو بازاڕی شارەکە شیرینیم دەفرۆشت .ئەم پیشەیەم زۆر خۆشدەوێت چونکە لەمنداڵییەوە ئاشنای بووم و وەسێتیشم بۆ منداڵەکانم کردووە کە هەرگیز وازیلێنەهێنن. ئێستاش کە تەمەنم زیادی کردووە ناتوانم خۆم دروستی بکەم و فرۆشتنیش بکەم، بۆیە منداڵەکانم شیرینییەکە دروستدەکەن و من لەناو بازاڕ دەیفرۆشمەوە. لەناوبازاڕ هەمووان خۆشیاندەوێنم و رۆژانە دێنە لام شیرینی دەخۆن، چونکە شیرینییەکەم بە خاوێنی هێشتووەتەوە.". ...